Malinese soldaten beloven verkiezingen na staatsgreep

Soldaten die de president van Mali afzette door middel van een staatsgreep, die internationale veroordeling opleverde, beloofden woensdag om de stabiliteit te herstellen en toe te zien op een overgang naar verkiezingen binnen een “redelijke” termijn.

President Ibrahim Boubacar Keita trad dinsdagavond laat af en ontbond het parlement, uren nadat de leiders van de staatsgreep hem onder schot hadden gehouden, waarbij een land dat al te maken had met een gewapende beweging ertegen en massale oppositieprotesten dieper in een crisis raakten.

Kolonel-majoor Ismael Wague – een woordvoerder van de coupplegers die zichzelf het Nationaal Comité voor de Redding van het Volk noemt – zei dat ze hebben gehandeld om te voorkomen dat Mali verder in chaos verviel.

“De sociale en politieke spanningen hebben de goede werking van het land al geruime tijd ondermijnd”, zei Wague, geflankeerd door soldaten.

“Mali vervalt van dag tot dag in chaos met anarchie en onzekerheid vanwege de mensen die verantwoordelijk zijn voor haar lot. Echte democratie gaat niet samen met zelfgenoegzaamheid, noch met zwakte van de staatsautoriteit, die de vrijheid en veiligheid van de mensen moet garanderen.”

Mali’s president treedt af te midden van militaire muiterij. Er was geen woord over de toekomst van Keita, 75. Bij de militaire overname zijn geen slachtoffers gemeld. De grenzen waren gesloten en er is een avondklok van 21.00 uur tot 05.00 uur.

Wague zei dat alle internationale overeenkomsten nog steeds zullen worden gerespecteerd en dat internationale troepen, inclusief de VN-missie in Mali en de G5 Sahel, zullen blijven bestaan ​​”voor het herstel van de stabiliteit”.

De leiders van de staatsgreep blijven ook “toegewijd aan het proces van Algiers” – een vredesakkoord uit 2015 tussen de Malinese regering en gewapende groepen in het noorden van het land, zei Wague.

Internationale partners Mali keuren de coup af
De overname werd snel veroordeeld door de regionale en internationale partners van Mali, die vrezen dat met de val van Keita, de voormalige Franse kolonie en de hele Sahelregio in West-Afrika verder zou destabiliseren.

Het 15-landenregionale blok van West-Afrika, de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten, heeft dinsdag Mali geschorst van zijn instellingen en de grenzen van zijn lidstaten met Mali gesloten.

Na eerder te hebben gewaarschuwd dat het geen militaire overnames in de regio meer zou tolereren, is het blok van plan een delegatie op hoog niveau naar Mali te sturen om een terugkeer naar de constitutionele democratie te verzekeren.

Ondertussen veroordeelde voorzitter van de Afrikaanse Unie en de Zuid-Afrikaanse president Cyril Ramaphosa woensdag de “ongrondwettelijke regeringswisseling” in Mali en eiste de vrijlating van de vastgehouden politici.

Op verzoek van Frankrijk en Niger zal de VN-Veiligheidsraad woensdag achter gesloten deuren worden ingelicht over Mali, aldus diplomaten. VN-secretaris-generaal Antonio Guterres had dinsdag opgeroepen tot de onmiddellijke vrijlating van Keita en andere gedetineerden.

Het Franse leger zweeg sinds het begin van de staatsgreep en weigerde commentaar te geven op wat zijn troepen in Mali doen naarmate de crisis zich uitbreidt.

De Franse regering heeft sinds het aftreden van Keita niet publiekelijk gereageerd. Eerder op dinsdag had het de “poging tot muiterij” veroordeeld, terwijl president Emmanuel Macron de situatie besprak met Keita en de leiders van Niger, Ivoorkust en Senegal.

De staatsgreep wordt gezien als een klap voor Frankrijk en Macron, die Keita heeft gesteund en de relaties met voormalige koloniën in Afrika heeft proberen te verbeteren.

Op woensdag zei China dat het met geweld tegen regime-verandering was, terwijl de EU-leiders opriepen tot de vrijlating van de gevangenen.

“We roepen op tot de onmiddellijke vrijlating van gevangenen en voor een terugkeer naar de staat van de wet”, zei Charles Michel, voorzitter van de EU-Raad na een videotop van de 27 leiders van het blok.

De staatsgreep viel samen met plannen van de oppositie om de protesten tegen Keita te hervatten. In de afgelopen weken zijn tienduizenden demonstranten de straat opgegaan onder de paraplu van de zogenaamde 5 juni-beweging (M5-RFP) om het aftreden van de president te eisen.

Volgens rechtengroepen zijn vorige maand minstens 14 demonstranten en omstanders gedood tijdens drie dagen van onrust in Bamako, naar verluidt als gevolg van geweerschoten door veiligheidstroepen.

In zijn toespraak nodigde Wague het maatschappelijk middenveld en de politieke bewegingen van Mali uit om zich bij hen aan te sluiten om voorwaarden te creëren voor een politieke transitie.

“We houden niet van macht, maar wel van de stabiliteit van het land, waardoor we algemene verkiezingen kunnen organiseren zodat Mali zich binnen de redelijke termijn kan voorzien van sterke instellingen.”

Soya Djigue, lid van het strategisch comité van de M5-RFP, zei dat de oppositiecoalitie niet op de hoogte was van de acties van de soldaten.

“Vanaf het begin waren we heel duidelijk; we wilden dat de president vreedzaam en democratisch aftrad, dus we hebben hier niet aan deelgenomen. We hebben er net als iedereen over gehoord op tv”.

Djigue zei dat de commissie naar verwachting binnenkort bijeen zou komen om de situatie en de volgende stappen te bespreken.

“Het is te vroeg voor ons om te zeggen of zij [soldaten] hun woorden zullen respecteren of niet, maar ik kan u garanderen dat we zullen vechten, net als voorheen met het vorige regime, om ervoor te zorgen dat armoede en slecht bestuur tot het verleden behoort, ‘voegde hij eraan toe.

Dinsdag laat op de dag waren anti-regeringsdemonstranten een centraal plein in Bamako binnengestroomd om de coup-makers aan te moedigen terwijl ze er doorreden in militaire voertuigen. Woensdag was het veel rustiger in de hoofdstad, met weinig burgers op straat en de meeste winkels sloten na nachtelijke plunderingen.